مالیات
چرا اظهارنامه مالیاتی ارسال می‌کنیم؟
سیستم مالیاتی ایران در سال‌های اخیر به سمت خوداظهاری پیش رفته است. در روش خوداظهاری، اظهارنامه مالیاتی کسب‌وکارها، اشخاص حقیقی و حقوقی، مبنای تصمیم‌گیری اداره امور مالیاتی دررابطه‌با میزان مالیات قابل‌پرداخت می‌باشد. روش محاسبه مالیات در گذشته علی‌الرأس بود. در روش علی‌الرأس، ممیزی‌ها و کارشناسان اداره امور مالیاتی پس از بررسی وضعیت مالی شما، خود در مورد میزان مالیات پرداختی شما تصمیم می‌گرفتند. این خود با معایب زیادی همراه بود. اما به‌طور خلاصه می‌توان گفت که برآورد تصمیمات مسئولان و خواست مؤدیان حرکت به سوی خوداظهاری بود. خوداظهاری نیز بدون در دست داشتن اظهارنامه فاقد معنی است. در نتیجه هدف اصلی تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی دسترسی اداره امور مالیاتی به اطلاعات مالی مودی است.
پیامدهای عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی
ابتدایی‌ترین واکنش اداره امور مالیاتی تبدیل نحوه محاسبه مالیات مؤدی از خوداظهاری به علی‌الرأس است. این اتفاق زمانی که به هر علتی مؤدی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی سرباز زند می‌افتد. این به این معنی است که در این صورت ممیزی و کارشناسان سازمان امور مالیاتی در مورد میزان دارایی و اموال شما تصمیم می گیرند. بر همین مبنا به شیوه علی‌الرأس و بدون دخالت خود شما، میزان مالیاتی که باید پرداخت کنید را اعلام می‌کنند. به بیانی دیگر در صورت اجتناب از تسلیم این اظهارنامه شما دیگر باید تسلیم تصمیمات ممیزی‌ها و مراجع بررسی اداره امور مالیاتی باشید. در بسیاری موارد، تصمیمات و انتخاب‌های ممیزی‌ها به مذاق مؤدیان خوش نیامده و هزینه‌هایی اضافی را بر کسب و کار تحمیل خواهد کرد.
همچینین لازم به ذکر است عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی باعث بدبینی مراجع بررسی سازمان امور مالیاتی نسبت به کسب و کار شما خواهد شد. اگر خواهان فعالیت در بازار و فضای تجاری ایران هستید، نیاز است تا رابطه‌ای مثمر ثمر با نهادهای نظارتی داشته باشید. بخش مهمی از موفقیت کسب و کار در گرو رابطه مثبت مؤدی و سازمان است. متأسفانه گاهاً مؤدی با انجام برخی امور و سرپیچی از قواعد مد نظر سازمان، باعث بدبینی سازمان خواهد شد. این بدبینی بیش از آنکه فکرش را بکنید برای شما هزینه‌زا خواهد شد. در بسیاری موارد حتی پس از بازگشت مؤدی به مدار خوداظهاری، اظهارنامه مالیاتی او با بدبینی بررسی می شود. فراموش نکنید که رد شدن اظهارنامه شاید اتفاق نادری باشد اما بنا به تصمیم سازمان امور مالیاتی ممکن است، اظهارنامه مالیاتی شما به علت عدم انطباق با واقعیت رد شود.
جرایم مربوط به عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی
بر اساس ماده ۱۹۲ ق.م.م برای عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی جرائمی در نظر گرفته شده است. با توجه به این ماده باید گفت:
طبق ماده ۱۹۲: در کلیه مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است چنان چه نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکند، مشمول جریمه غیر قابل بخشودگی معادل سی درصد (۳۰%) مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده درصد (۱۰%) مالیات متعلق برای سایر مودیان می‌باشد. این ماده درمورد درآمدهای کتمان شده در اظهارنامه‌های تسلیمی و همچنین هزینه‌های غیر واقعی نیز صدق می‌کند.
جریمه‌های تعیین شده به دلیل تاخیر یا عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی غیر قابل بخشش می‌باشند و باید تحت هر شرایطی پرداخت شوند.
اگر اشخاص حقیقی یا حقوقی، اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم کنند اما درآمد خود را کمتر از آنچه که هست اعلام نمایند، جریمه آنان ۳۰ درصد مالیات کتمان شده خواهد‌بود.
در نتیجه می‌توان گفت اگر اشخاص حقیقی یا حقوقی اظهارنامه مالیاتی خود را به‌موقع تسلیم نکنند، محرومیت از معافیت‌ها را برای آنان در پی خواهد داشت و همچنین علاوه بر پرداخت مالیات‌بردرآمد خویش بایستی جریمه عدم تسلیم به‌موقع اظهارنامه را نیز پرداخت نمایند.
مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی:
طبق ماده ۱۱۰ ق.م.م، اشخاص حقوقی موظف‌اند که مالیات عملکرد خود را تا حداکثر ۴ ماه پس از پایان سال مالیاتی ارسال نمایند که عدم ارسال آن و یا ارسال آن پس از موعد مقرر، مشمول جریمه می‌گردد.
ماده ۱۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم:
نسبت به مودیانی که به موجب این قانون و مقررات مربوط به آن مکلف به نگهداری دفاتر قانونی هستند در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات برای هر یک از موارد مذکور خواهند بود.
تبصره: عدم تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان در دوره معافیت موجب عدم استفاده از معافیت مقرر در سال مربوط خواهد شد.
ماده ۱۹۴ قانون مالیات‌های مستقیم در مورد مودیانی که اظهارنامه آنها در اجرای مقررات ماده (۱۵۸) این قانون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، است. طبق این ماده در صورتی که درآمد مشمول مالیات مشخصه قطعی با رقم اظهار شده از طرف مودی بیش از پانزده درصد (۱۵%) اختلاف داشته باشد، علاوه بر تعلق جرایم مقرر مربوط که قابل بخشودن نیست، تا سه سال بعد از ابلاغ مالیات مشخصه قطعی از هر گونه تسهیلات و بخشودگی‌های مقرر در قانون مالیات‌ها نیز محروم خواهند‌شد.
سخن آخر
در نهایت، در جواب سؤال که آیا تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی اجباری است یا خیر، می‌توان پاسخ بله یا خیر داد. توجه کنید که ضابط قضایی یا کارمند سازمان به طرز مستقیم و محسوس شما را مجبور به تهیه و ارسال اظهارنامه نمی‌کند. مجموعه علل ذکر شده باعث می‌شوند که هرکس دریابد تسلیم اظهارنامه بیش از هرکسی به سود خود مودی تمام می‌شود. پس شاید اجبار به معنی تمام کلمه نباشد، اما در عمل باتوجه‌به عواقب عدم تسلیم اظهارنامه، می‌توان گفت این امر یک امر اجباری است. برپایی و سرپا نگه‌داشتن یک کسب‌وکار بدون پیروی از قوانین مالیاتی، امری سخت و آزاردهنده خواهد بود.
منابع:
فرم مشاوره رایگان
مقالات
ویديوهای رایگان
محصولات
راهنمای سایت
استعلام گواهینامه
تماس با ما
درباره ما
