حقوق و دستمزد
قانون ترک کار چیست؟ عواقب ترک کار
برای پایان دادن به یک قرارداد، لازم است قوانین و مقررات مرتبط با آن رعایت شود. حتی در قراردادهایی که با شرکتها و مؤسسات مختلف امضا میشود، این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، پس از توافق با یک شرکت برای اشتغال به کار، نمیتوانید به طور ناگهانی و بدون هیچ مقدمهای، تعهدات خود را زیر پا بگذارید و از انجام کار انصراف دهید. در این مقاله، با تعریف ترک کار، قانون خاتمه قرارداد و سپس عواقبی که برای آن پیشبینی شده است، آشنا میشویم.
مفهوم ترک کار چیست؟
به منظور درک بهتر قانون ترک کار، باید در ابتدا مفهوم ترک کردن کار به عنوان یک کارگر را درک کنیم. هنگامی که با کارفرمای خود قرارداد امضا میکنید، ملزم به رعایت تمامی بندها و مواد آن خواهید بود. تعریف ترک کار در بند اول دستورالعمل شماره 17 روابط کار (منتشر شده توسط وزارت کار و امور اجتماعی در سال 90) به این صورت است: «فسخ یکجانبه قرارداد از طرف کارگر، بدون مجوز قانونی. در ترک کار، کارگر باید قصد و نیت انجام این کار را به صورت حقوقی داشته باشد. پس اگر این قصد وجود نداشته باشد، صرف عدم حضور در کارگاه، ترک کار محسوب نمیشود».
در صورتی که بخواهید از شرکت خود خارج شوید، باید به صورت رسمی و با رعایت قوانین و مقررات، این فرایند را طی کنید. اگر بدون اطلاعرسانی به کارفرما و منابع انسانی شرکت، به صورت ناگهانی و بیدلیل از ادامه همکاری خودداری کنید، به عنوان یک کارگر ترک کار کردهاید. برای اینکه از عواقب حقوقی و قانونی جلوگیری کنید، بهتر است با کارفرما خود تماس گرفته و این موضوع را به او اعلام کنید تا فرایند تسویه حساب و تعیین حقوق و مزایای شما انجام شود.
به طور کلی، در صورتی که تصمیم به ترک کار دارید، بهتر است با مسئولان منابع انسانی شرکت صحبت کرده و این موضوع را با آنها مطرح کنید تا درست و به صورت قانونی فرآیند خروج انجام شود.
مراحل قانونی و اصولی ترک کار
طبق ماده 25 قانون کار، هنگامی که قرارداد کار برای مدت موقت یا برای انجام کار معین منعقد شده باشد، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارد. به عبارت دیگر، همانطور که کارفرما حق ندارد به صورت سرخود و بی دلیل بندهای قرارداد کارگر را نقض کند، کارگر هم نمیتواند به صورت ناگهانی محل کار خود را ترک کند. در صورت قصد ترک کار، برای استعفا باید مراحل قانونی را طی کنید.
برای ترک کار، باید 30 روز پیش از ترک محل کار، استعفای خود را به کارفرما اطلاع دهید. به شرطی که قرارداد شما به اتمام نرسیده باشد و در مدت قرارداد قصد ترک کار را داشته باشید (ماده 21 قانون کار). در صورتی که قرارداد کار تمام شده باشد، دیگر وظیفهای برای ماندن در محل کار خودتان ندارید.
به منظور نوشتن استعفا، باید آن را به صورت کتبی و رسمی، طبق قوانین داخلی شرکت بنویسید. هر شرکتی قوانین خود را برای استعفا دارد و ممکن است مدیریت فقط آن را قبول داشته باشد. قبل از نوشتن استعفا، بهتر است سری به منابع انسانی بزنید و جزئیات را بپرسید.
طبق قانون کار، اگر کارگر پس از 15 روز از تاریخ تقدیم استعفای کتبی خود، پشیمان شود، مجاز به لغو استعفا خود میباشد. اگر به هر دلیلی مایل به ادامه کار در شرکت هستید، میتوانید استعفای خود را لغو کنید. برای لغو استعفا، باید رونوشتی از نامه کتبی استعفای خود و درخواست لغو آن را به نماینده کارگران، شورای اسلامی کارگاه یا انجمن صنفی ارائه دهید.
در صورتی که قصد لغو استعفا را دارید، بر اساس قانون ترک کار 1401، باید حداقل یک ماه پس از تقدیم نامه کتبی استعفای خود به کار خود ادامه دهید. در اینصورت کارفرمای شما مهلت جایگزینی نیرو را دارد. با این حال، برخی از کارفرمایان ممکن است بر اساس قوانین داخلی شرکت خود، شما را از این الزام مستثنی کنند.
عواقب ترک کار توسط کارگر
هرگاه کارمند با استعفای کتبی کار خود را ترک کند، هیچ کارفرمایی حق ندارد او را مانع از این کار کند. با این حال، اگر بدون دلیل موجه و بدون اعلام قبلی از شرکت خود خارج شود، طبق قانون ترک کار، کارفرما حق دارد ادعای “اثبات ترک کار” را در برابر او ارائه دهد. مرجع حل اختلاف مسئول بررسی این پرونده است. در این مورد، کارفرما باید ترک کار را با مدارک و شواهد اثبات کند. در صورت اثبات این موضوع، ممکن است کارفرما خسارت طلب کند.
ممکن است کارگر به دلایلی چند روز از کار غیبت کند اما قصد فسخ قرارداد کاری را نداشته باشد، اما کارفرما این موضوع را بر اساس ترک کار تلقی کرده و او را اخراج کند. در این صورت کارگر میتواند از طریق شکایت از سوی خود یا وکیلش در برابر کارفرما اقدام کند.
در صورت ترک کار، تعهدات سنوات کارگر چیست؟
- در صورتی که کارمند قرارداد کاری دائمی داشته باشد و کار خود را ترک کند، حق سنوات به او تعلق نخواهد گرفت. این موضوع در قانون کار ذکر شده و قانونگذار برای ترک کار، هیچ مزیتی برای کارگر در نظر نگرفته است.
- اگر کارگر یک قرارداد موقت دارد و در زمان اتمام هر قرارداد سالانه، سنوات قبلی خود را دریافت کرده باشد، سنوات یا مزایای پایان خدمت به او تعلق نخواهد گرفت. اما اگر کارگر هیچ سنواتی دریافت نکرده باشد، تمام مطالبات پس از ترک خدمت به او تعلق خواهد گرفت.
- همچنین، اگر کارگر به اراده خود از خدمت خارج شود (بدون اخراج یا تعدیل)، نمیتواند از مزایای بیمه بیکاری بهرهمند شود.
لازم به ذکر است که در صورت عدم وجود قرارداد کتبی بین کارگر و کارفرما، ترک خدمت ممکن است آسان نباشد. بسیاری از کارگران فکر میکنند که ترک خدمت بدون قرارداد، کاری ساده و محتمل است. اما اگر کارفرما بتواند اثبات کند که بین او و کارگر رابطه کاری وجود داشته، میتواند از او شکایت کرده و خسارت مطالبه کند. به عبارت دیگر، کارفرما باید ابتدا ثابت کند که کارگر برای او مشغول به کار بوده و بر اساس قراردادی شفاهی یا نوشتاری کار میکرده و بدون اطلاع او، خدمت را ترک کرده است.
سخن آخر
در صورتی که از شرایط کاری و محیط کار ناراضی هستیم و تلاشهایمان برای حل مشکلات به نتیجه نرسیده باشد، به طبع میتوانیم از ادامه همکاری صرف نظر کنیم. اما بر اساس قوانین ترک کار، نمیتوانیم به طور ناگهانی و بدون هیچ گونه اطلاع قبلی، از انجام وظایف شغلی خودداری کنیم.
به عبارت دیگر، در صورت تصمیم به ترک کار، باید به کارفرمای خود حداقل یک ماه قبل از تاریخ ترک کار اطلاع دهیم. در صورتی که این قانون رعایت نشود، کارفرما به عنوان حقوقی میتواند اقدام به اقامه دعوا علیه شما به علت ترک کار نماید.
اعلام تصمیم برای ترک کار باید به شکل رسمی و با رعایت مدت زمان مشخصی انجام شود. بنابراین بهتر است در هنگام ترک کار، به این نکته توجه کنیم و اطلاعات مورد نیاز را به کارفرما اعلام کنیم تا مشکلی پیش نیاید.
منابع:
فرم مشاوره رایگان
مقالات
ویديوهای رایگان
محصولات
راهنمای سایت
استعلام گواهینامه
تماس با ما
درباره ما
