مالیات
مالیات بر ارزش افزوده (Value added tax)
افراد زیادی در مورد مالیات بر ارزش افزوده یا Value Added Tax دچار ابهام هستند. در واقع، این نوع مالیات (که به اختصار VAT نیز نامیده می‌شود)، از ابتدای فرآیند تولید تا زمانی که کالا به دست مصرفکننده می‌رسد، محاسبه می‌شود. با این حال، بسیاری از افراد اعتقاد دارند که این مالیات فقط به یک مرحله از این فرآیند تعلق می‌گیرد، در حالی که این تصور اشتباه است.
برای شناختن دقیق تر مفهوم مالیات بر ارزش افزوده و روش محاسبه آن، توصیه می‌کنیم این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
ارزش افزوده چیست؟
به منظور درک این نوع مالیات، ابتدا باید با مفهوم ارزش افزوده آشنا شوید. به طور ساده، ارزش افزوده به میزان ارزشی اطلاق می‌شود که به یک کالا یا خدمت در مراحل تولید افزوده می‌شود.
در هر مرحله از فرآیند تولید کالا یا ارائه خدمت به مصرفکننده، فعالیت‌هایی انجام می‌شود که باعث افزایش ارزش آن محصول می‌شود. این مقدار افزایش ارزش، تحت عنوان ارزش افزوده در نظر گرفته می‌شود.
مالیات بر ارزش افزوده (Value Added Tax) چیست؟
یکی از روش‌هایی که برای حفظ پایداری در سیستم مالی دولت استفاده می‌شود، دریافت مالیات به صورت مستمر است. این روش، از طریق سیستم‌های مالیاتی مختلف در هر کشور و بر اساس درآمد مشاغل مختلف، اجرا می‌شود. یکی از بهترین راه حل‌ها، دریافت مالیات بر ارزش افزوده یا مالیات بر افزایش ارزش کالا (Value Added Tax) است. این روش، به دولت کمک می‌کند که دریافت مستمر مالیات را تضمین کند و برنامه‌ریزی مالیاتی را برای تعیین بودجه سالانه اجرا کند. بنابراین در نهایت می‌توان گفت که این مالیات به میزانی که در هر مرحله از تولید یک محصول بر ارزش آن افزوده شده محاسبه و دریافت می‌شود.
نحوه محاسبه
این نوع مالیات به صورت غیرمستقیم توسط دولت جمع‌آوری می‌شود، به این معنی که مصرف کننده نهایی کالا که آن را از فروشنده می‌خرید، مالیات بر ارزش افزوده را به قیمت اصلی کالا اضافه کرده و به فروشنده پرداخت می‌کند. سپس فروشندگان، طبق فرآیندهای مشخص شده، مالیات جمع‌آوری شده را به دولت پرداخت می‌کنند.
باید توجه داشت که مالیات بر ارزش افزوده به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
- مالیات بر تولید
- مالیات بر درآمد
- مالیات بر مصرف
در واقع، مالیات بر ارزش افزوده معادل مالیات بر مصرف است و توسط آخرین خریدار و مشتری کالا پرداخت می‌شود و سپس به خزانه دولت واریز می‌شود.
روش دریافت مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
برای این منظور، یک فرآیند خاص در نظر گرفته شده است که در آن در هر مرحله از تولید و ارائه کالا یا خدمت، مالیات بر ارزش افزوده توسط خریدار پرداخت می‌شود. سپس در هنگام فروش کالا به خریدار بعدی دوباره دریافت می‌شود. این فرآیند تا زمانی که محصول به دست مصرف کننده و خریدار نهایی برسد، ادامه خواهد داشت.
فروشندگان کلی و جزئی باید در زمان‌های مشخص شده، اظهارنامه‌های مالیاتی خود را به سازمان مالیاتی کشور ارائه دهند و هرگونه کمبود یا تخلف در این اظهارنامه‌ها ممکن است منجر به جریمه‌های سنگینی شود.
مشمولین مالیات ارزش افزوده هر سه ماه یکبار و در یک فرصت 15 روز‌ه باید مالیات خود را بپردازند و در پایان هر دوره سه ماهه، اشخاص واجد شرایط باید اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان مالیاتی کشور ارائه داد‌ه و مبلغ آن را واریز کنند.
بررسی چگونگی محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
در حال حاضر در ایران، میزان مالیات بر ارزش افزوده 9 درصد تعیین شده است و احتمالاً در آینده ممکن است این مقدار افزایش یابد. از این 9 درصد، حدود 6 درصد به سازمان مالیاتی کشور تعلق می‌گیرد و 3 درصد باقیمانده به عنوان عوارض ارزش افزوده محاسبه می‌شود.
قیمت کلی یک کالا که توسط خریدار نهایی به فروشنده پرداخت می‌شود، در واقع برابر با مقدار قیمت آن کالا به علاوه 9 درصد مالیات ارزش افزوده بر روی آن قیمت است.
برای محاسبه مالیات ارزش افزوده، می‌توان یک خرده فروش را در نظر گرفت. فروشنده از فروشنده عمده یا تولید کننده، کالا را با قیمت 1000 تومان به علاوه 9 درصد مالیات ارزش افزوده خریداری می‌کند و پس از مدتی این کالا را با قیمت 1200 تومان به علاوه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به مصرف کننده نهایی فروش می‌دهد.
در نهایت، خرده فروش باید پس از هر دوره سه ماهه، مالیات ارزش افزوده را با در نظر گرفتن تفاوت مالیات دریافتی از مشتریان و مالیات پرداختی به فروشنده کلی یا تولید کننده، به عنوان مالیات به سازمان مالیاتی کشور پرداخت کند.
نحوه پرداخت مالیات ارزش افزوده چیست؟
وقتی یک واسطه به عنوان خریدار کالا یا خدمات مالیات می‌پردازد، این مبلغ برای او به عنوان اعتبار مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. سپس از مبلغ مالیاتی که هنگام فروش به دست می‌آورد کسر می‌شود. اگر مبلغ مالیات پرداختی توسط واسطه بیشتر از مبلغی باشد که از خریدار نهایی دریافت کرده است، این مازاد در سامانه ثبت می‌شود و به دوره‌های سه ماهه بعد منتقل می‌شود تا مجدداً محاسبه شود.
همچنین، سازمان مالیات این امکان را فراهم کرده است که در صورت نیاز به مبلغ مازاد، شخص فروشنده واسط بتواند درخواست دریافت آن را به سازمان ارائه دهد. سازمان مالیات نیز موظف است ظرف مدت حداکثر یک ماه این مبلغ را به حساب شخص واریز کند.
مالیات بر ارزش افزوده، یکی از انواع مالیات غیرمستقیم است. این نوع مالیات طبق ارزش افزود‌ه‌ای که در طول مراحل تولید ایجاد می‌شود، نهایتاً توسط مصرفکننده پرداخت می‌شود. روش محاسبه ارزش افزوده در حال حاضر به صورت خود اظهاری انجام می‌شود و مهلت ثبت اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه ارزش افزوده نیز ۱۵ روز پس از پایان هر فصل است.
منابع:
فرم مشاوره رایگان
مقالات
ویديوهای رایگان
محصولات
راهنمای سایت
استعلام گواهینامه
تماس با ما
درباره ما
❤🧿