چه افرادی از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند؟

مالیات اجاره یا مالیات بر درآمد اجاره یکی از مالیات‌های مستقیم است که دولت به منظور ایجاد تعادل در جامعه و بهره‌برداری از درآمدی که مالکان ملک‌ها از اجاره‌های ماهانه خود دریافت می‌کنند، آن را وصول می‌کند. در ایران، مشابه سایر کشورهای دنیا، هر فرد مکلف است بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند. این هزینه برای بهبود زیرساخت‌ها و پشتیبانی از بخش‌های مختلف کشور به کار می‌رود. مالیات بر درآمد یکی از مهمترین منابع مالی دولت است، اما تنها به درآمد کارکنان و کارمندان مربوط نیست.  در این مقاله علاوه بر توضیح بهتر مالیات اجاره، به این موضوع که چه کسانی از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند می‌پردازیم.

 

مالیات بر اجاره خانه چیست؟

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، در فهرست مالیات‌های مستقیم، مالیات بر درآمد به پنج دسته تقسیم می‌شود:

1. مالیات بر درآمد حاصل از مشاغل
2. مالیات بر درآمد حاصل از حقوق
3. مالیات بر درآمد اتفاقی
4. مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
5. مالیات بر درآمد املاک و مستغلات

در این دسته‌بندی، مالیات بر درآمد املاک نیز شامل انواع مختلفی است که به شرح زیر است:

1. مالیات بر درآمد خانه‌های اجاره‌ای که به آن در ادامه بیشتر پرداخت خواهیم کرد.
2. مالیات بر نقل و انتقال ملک که در زمان انتقال مالکیت ملک پرداخت می‌شود.
3. الیات بر املاک و مستغلات خالی که در شرایط خاصی، از املاک خالی و بدون ساکن دریافت می‌گردد.

مالیات بر درآمد خانه‌های اجاره‌ای، همانطور که از اسمش پیداست، از صاحب خانه‌ای که منزل خود را اجاره داده است، دریافت می‌شود. بنابراین، با رعایت شرایط مقرر در قانون، مالیاتی بر درآمدی که فرد اجاره‌دهنده از اجاره خانه به دست می‌آورد، اعمال می‌شود و به این نوع مالیات، مالیات بر اجاره خانه یا به اختصار مالیات اجاره می‌گویند.

لازم به ذکر است که مالیات بر درآمد اجاره تنها به خانه های مسکونی تعلق نمی‌گیرد. ملک‌های تجاری و اداری و هر نوع دیگری مشمول این نوع مالیات هستند. بنابراین، فاکتور تاثیر گذار بر مبلغ نهایی این مالیات، کاربری ملک نیست، بلکه مبلغ اجاره آن می‌باشد.

نحوه محاسبه مالیات بر اجاره خانه

در مرحله اول، برای محاسبه مالیات بر اجاره خانه، باید به ماده 54 قانون مالیات‌ها توجه کنیم. طبق این ماده، زمانی که ملک خود را اجاره می‌دهید، 25 درصد از کل مال الاجاره را بابت هزینه‌ها، استهلاکات و تعهدات مالک در قبال مورد اجاره کسر می‌کنید، به آن 75 درصد باقی مانده مالیات تعلق می‌گیرد. بنابراین، برای محاسبه مالیات خانه‌های اجاره‌ای، 75 درصد اجاره بهای تعیین شده باید در نظر گرفته شود.

همچنین، طبق این ماده، تمام مالکانی که املاک خود را اجاره می‌دهند، باید مالیات اجاره خانه یا مغازه را پرداخت کنند، بدون توجه به وجود یا عدم وجود قرارداد یا رسمی بودن آن، و باید اظهارنامه مالیاتی خود را در سامانه امور مالیاتی ثبت کنند.

برای محاسبه مالیات بر اجاره خانه در سال 1402، به ترتیب زیر عمل می‌کنیم:

برای محاسبه مالیات بر اجاره خانه در سال 1402، به ترتیب زیر اقدام می‌کنیم:

1. در ابتدا، برای محاسبه اجاره بهای سالیانه، مبلغ اجاره بهای ماهیانه را در 12 ضرب می‌کنیم. با وجود پیش پرداخت، 18 درصد آن را به مبلغ اجاره بها اضافه می‌کنیم.
2. همانطور که اشاره شد، در سال 1402، مالیات بر اجاره خانه یا مستغلات برابر با 75 درصد اجاره بها است. بنابراین، عدد به دست آمده در مرحله قبل را در 0.75 ضرب می‌کنیم.
3. عدد حاصل، درآمد سالانه مشمول مالیات را نشان می‌دهد. سپس با استفاده از جدول “نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک”، این عدد را در درصد مالیات مربوطه ضرب کرده و در نهایت مالیات بر درآمد اجاره ملک را به دست می‌آوریم.

 

محاسبه مالیات نهایی برای درآمد سالانه مشمول مالیات

درواقع برای اشخاص حقوقی نرخ مالیات بر اجاره ثابت است و برابر با 25 درصد تعیین شده است. این نرخ برای اشخاص حقیقی متفاوت است و به صورت پلکانی محاسبه می‌شود. جزئیات محاسبه مالیات بر درآمد اجاره برای اشخاص حقیقی در سال 1401 به شرح زیر است:

1. برای درآمد سالیانه تا سقف 50 میلیون تومان، نرخ مالیات 15 درصد
2. برای درآمد سالیانه بین 50 تا 100 میلیون تومان، نرخ مالیات 20 درصد
3. برای درآمد سالیانه بیش از 100 میلیون تومان، نرخ مالیات 25 درصد

 

در زمینه معافیت‌های مالیاتی برای اجاره خانه، تدابیری وجود دارد که به افراد کمک می‌کند تا ترغیب شوند ملک خود را برای اجاره دادن در نظر بگیرند. این تدابیر مهم و اساسی هستند و برای کاهش هزینه‌های مربوط به رهن و اجاره و بهبود شرایط بازار مسکن مفید هستند.

 

چه افرادی از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند؟

در ادامه به هفت مورد معافیت مربوط به مالیات اجاره خانه اشاره می‌کنیم:

معافیت زیربنایی:

ملک‌های کمتر از 150 متری که در تهران اجاره داده می‌شوند، به همراه ملک‌هایی که کمتر از 200 متر مربع مساحت دارند و در شهرستان‌ها مستقرند، از پرداخت مالیات معاف‌اند.

معافیت خانوادگی:

اگر واحد مسکونی به اقوام نزدیک و تحت تکفل اجاره داده شود از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. یکی از اقوام نزدیک خود مانند پدر، مادر، خواهر، برادر، همسر، فرزندان و حتی اجداد و افراد تحت تکفل شامل این افراد می‌شود.

مهم است که توجه داشته باشید تنها یک واحد مسکونی را می‌توانید به هر یک از اقوام نزدیک اجاره دهید. در صورتی که دو واحد به یک فرد داده شود، یکی از آن‌ها مشمول پرداخت مالیات خواهد بود و دیگری معافیت خانوادگی دریافت خواهد کرد.

معافیت بر اشتراک دریافت و پرداخت اجاره:

این نوع معافیت به معنای این است که اگر شخصی واحد خود را اجاره دهد و خودش واحد دیگری را اجاره کرده باشد، تنها باید مالیات مبتنی بر تفاوت اجاره‌ها را پرداخت کند.

اجاره، تنها منبع درآمد

اشخاصی که فقط از اجاره ملک درآمد دارند، می‌توانند پرداخت مالیات معاف شوند. اما اگر بیشتر از سقف معافیت دریافت کنند، مالیات شامل مازاد آن خواهد شد.

وجه نوسازی

مبلغی که صاحب یک ملک، از نهادهای دولتی یا نیمه دولتی بابت نوسازی بابت بهسازی یا بازسازی وجهی دریافت می‌کند، از پرداخت مالیات معاف خواهد بود زیرا درآمد به حساب نمی‌آید. اگر حتی این وجه بایت احداث ملک و غرامت ساخت باشد نیز از مالیات اجاره معاف می‌باشد.

معافیت در زمان تخلیه

با استناد به قانون، در صورتی که مالک واحد مسکونی ملک خود را به فروش برساند و مهلت تخلیه ملک در سند انتقال ثبت شده باشد، طبق قوانین مالیاتی، آن ملک تا ۶ ماه از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف خواهد بود و در این بازه زمانی، فرصت تخلیه به صاحب قبلی ارائه خواهد شد.

میراث فرهنگی

درصورتی که ملک در آثار ملی ایران ثبت شد‌ه باشد و به سازمان میراث فرهنگی کشور منتقل شود، نیازی نیست مالیات بپردازد. اما در صورتی که شخصیت حقوقی آن ملک را داشته باشد، مجبور به پرداخت حداقل ۵۰ درصد از مالیات خواهد بود

 

نتیجه گیری

مالیات بر درآمد اجاره یکی از انواع مالیات است و آن را افرادی که ملک خود را به افراد دیگر اجاره می‌دهند، می‌پردازند. مهلت پرداخت این مالیات تا تاریخ 31 تیرماه خواهد بود. این مالیات بر اساس 75 درصد از اجاره‌ی سالانه ملک تجاری یا مسکونی، با توجه به نرخ‌هایی که در قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شد‌ه، محاسبه می‌شود. در این مورد، افرادی که ملک را به پدر، مادر، فرزندان و اجداد خود اجاره می‌دهند، از پرداخت این نوع مالیات معاف هستند.

 

منابع:

tadbirtp.ir

heyvalaw.com