روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری وجود دارد. از میان روشهای موجود، سود سپرده بانکی یکی از قابل اطمینانترین روشهای سرمایهگذاری میباشد که اخیرا مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. در این مقاله به چیستی سود سپرده بانکی، نحوه محاسبه مالیات آن و معافیت از مالیات سود آن میپردازیم.
تعریف سود سپرده بانکی
سود سپرده بانکی، سود حاصل از سپردهگذاری در بانک یا یک موسسه مالی میباشد. همانطور که گفته شد استفاده از این سود یکی از مطمئنترین روشهای سرمایهگذاری است. میزان سود حاصله، بر اساس درصدی از میزان وجه موجود در سپرده شما محاسبه می شود.
میزان و نرخ سود حاصل از سپردههای بانکی
سپردههای بانکی در انواع مختلفی موجود هستند و بانکها با توجه به شرایط و قوانین خاصی هریک از این سپردهها را ارائه میدهند. انواع سپردههای بانکی در سال ۱۴۰۱ شامل موارد زیر است
- سپرده کوتاهمدت عادی – ۱۰ درصد
- سپرده کوتاه مدت ویژه سه ماهه – ۱۲ درصد (معمولا ارائه نمیشود)
- سپرده کوتاهمدت ویژه شش ماهه – ۱۴ درصد (معمولا ارائه نمیشود)
- سپرده بلند مدت با سررسید یک ساله – ۱۶ درصد
- سپرده بلند مدت با سررسید دو ساله – ۱۸ ساله
بسته به میزان سختگیری بانک مرکزی در برخی موارد، بانکها با ترکیب کردن طرحهای گوناگون، با هدف جذب سرمایهگذار بیشتر، نرخ سودهای سپرده را میافزایند.
مالیات سود سپرده بانکی
یکی از مباحث بسیار مهم که قبل از سرمایهگذاری به صورت سپردههای بانکی نیاز است بدانید، مبحث مالیات بر سود سپرده بانکی میباشد. این مالیات به سود حاصل از سپرده بانکی تعلق میگیرد. میزان مالیات و معافیت از آن و نحوه محاسبه آن شرایط خاص خود را دارد که همگی در قانون مالیاتهای مستقیم ذکر و درج شده است.
در قانون بودجه کل کشور، برای مالیات سود سپرده بانکی نرخ مشخص یا فرمولی خاص تعیین نشده است. به طور کلی میزان مالیات بر سود سپرده بانکی، مطابق با ماده ۱۰۵ مالیاتهای مستقیم، به این صورت است که «مجموع درآمد شرکتها و درآمد حاصل از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی، مشمول مالیات با نرخ ۲۵٪ میباشد». بنابراین مالیات سود سپرده بانکی برای اشخاص حقوقی ۲۵ درصد محاسبه میشود و نحوه محاسبه آن به این صورت است که مثلا اگر سود سپرده بانکی شما ۱۰ میلیون تومان باشد، مالیات تعلق گرفته به این سود برابر با ۲.۵ میلیون تومان خواهد بود.
نحوه پرداخت مالیات بر سود سپرده بانکی
تا کنون، سامانه خاصی به عنوان سامانه مالیات سود سپرده بانکی توسط سازمان امور مالیاتی کشور راهاندازی نشده است، بنابراین تا زمانی که این سامانه تاسیس و راهاندازی شود، اشخاص حقوقی میتوانند جهت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی سود سپرده بانکی خود به سامانه اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی با آدرس return.tax.gov.ir مراجعه کنند.
به دلیل اینکه مالیات سود سپرده بانکی نسبتا مالیاتی جدید میباشد و تا کنون اطلاعیهای رسمی در مورد نحوه پرداخت آن صادر نشده، با توجه به این نکته که پرداخت تمامی انواع مالیات، از طریق سامانه پرداخت قبض مالیاتی قابل انجام بوده و هست، پرداخت این مالیات نیز از همین طریق امکان پذیر است.
معافیت از مالیات بر سود سپرده بانکی به چه صورت است و به چه شرایطی نیاز دارد؟
مطابق بند ۲ ماده ۱۴۵ قانون مالیاتهای مستقیم، اشخاص حقیقی از مالیات بر سود سپرده معاف میباشند. به موجب این بند از قانون مالیاتهای مستقیم، سود یا جوایز متعلق به حسابهای سپرده و پسانداز نزد بانکهای ایرانی یا موسسات اعتباری غیربانکی مجاز، از پرداخت مالیات معاف میباشند. اما در تبصره 6 قانون بودجه کل کشور، این ماده توسط قانونگذار تصحیح شده است.
اینگونه که بر اساس این قانون تصحیح شده، بند ۲ ماده ۱۴۵ قانون مالیاتهای مستقیم، در مورد اشخاص حقیقی اجرا نشده و این اشخاص از پرداخت مالیات بر سود سپرده بانکی معاف نمیباشند. بنابراین سود بهدست آمده از سپرده بانکی، برای اشخاص حقوقی مشمول مالیات است و این اشخاص موظفاند آن را به سازمان مالیات کشور پرداخت کنند. مطابق ماده ۱۴۵ قانون مالیاتهای مستقیم موارد زیر از مالیات بر سود سپرده بانکی معاف میباشند:
- سود سپردههای مربوط به کسور بازنشستگی و پسانداز کارمندان و کارگران در بانکهای ایرانی بر اساس مقررات استخدامی.
- سود حسابهای پسانداز و سپردههای مختلف نزد بانکهای ایرانـی یـا مؤسسـات اعتبـاری غیربانکی مجاز.
- برخی از اشخاص حقوقی نیز از پرداخت مالیات سود سپرده بانکی، معاف شدهاند. این افراد عبارتند از: «صندوق توسعه ملی، بیمه مرکزی ایران، شرکتهای بیمه بازرگانی، صندوق بیمه محصولات کشاورزی، صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ساختمان، صندوقهای بازنشستگی و صندوق تأمین خسارتهای بدنی»
- جوایز متعلق به اوراق قرضه دولتی و اسناد خزانه.
- سود پرداختی بانکهای ایرانی به برخی از بانکهای خارجی
- سود و جوایز متعلق به اوراق مشارکت
نتیجهگیری
یکی از بهترین راهکارها برای محاسبه مالیات بر سود سپردههای بانکی، استفاده از یک نرمافزار حسابداری میباشد. چرا که این نرمافزارها با استفاده از امکانات و قابلیتهایی مانند محاسبه مالیات، ثبت هزینهها و شناسایی مقدار سود، ارائه گزارشهای مالی میتوانند محاسبات و تحلیلهای مالی را بسیار تسهیل کرده و نقش بسزایی در امور مالی ایفا کنند.
منابع: