هنگامی که از میزان سود یک کسب و کار سخن میگوییم، باید بدانیم که انواع مختلفی از سود وجود دارد که هر کدام معیار متفاوتی برای چشماندازهای تجاری یک شرکت ارائه میدهند. حاشیه سود (Profit Margin) یکی از نسبتهای سودآوری بشمار میرود که از آن بعنوان معیار میزان درآمد شرکت یا فعالیتهای تجاری استفاده میشود. در این مقاله به بررسی مفهوم حاشیه سود و چگونگی محاسبه آن میپردازیم.
حاشیه سود چیست؟
اگر کل درآمدهای یک کسب و کار بیش از کل هزینههای آن باشد، به این معناست که آن کسب و کار دارد سود میکند. حاشیه سود، درصدی از میزان سود است. هر سودی که یک شرکت تولید میکند به صاحبان آن میرسد، که ممکن است تصمیم بگیرند که پول را به عنوان درآمد بین سهامداران توزیع کنند یا آن را به کسب و کار برای تامین مالی رشد بیشتر شرکت تخصیص دهند. روش محاسبه سود ساده است: هزینههای یک کسب و کار را از کل درآمد آن در مدت زمان معین کم کنید و سود آن بازه زمانی بدست خواهد آمد. to be saved
انواع سود
سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص انواع سطوح سود را تشکیل میدهند.
سود ناخالص: سود ناخالص فقط هزینه مستقیم تولید کالا را از کل درآمد کم می کند. از آنجایی که هزینه تولید کالا یک هزینه اجتناب ناپذیر است، برخی از سرمایه گذاران آن را به عنوان معیاری از توانایی کلی یک شرکت برای تولید سود میدانند.
سود عملیاتی: سود عملیاتی هم بهای تمام شده کالای فروخته شده و هم هزینههای عملیاتی مانند فروش، هزینههای عمومی و اداری را در نظر میگیرد.
سود خالص: سود خالص پولی است که پس از کسر تمام هزینهها از کل درآمد باقی میماند. سود خالص میتواند به سود قبل یا بعد از مالیات اشاره داشته باشد. سرمایه گذاران از هر سه معیار به عنوان راهی برای ارزیابی شرایط مالی شرکت استفاده میکنند، اما اصطلاح سود، اغلب به سود خالص اشاره دارد.
اهمیت حاشیه سود چیست؟
نتیجه نهایی حاشیه سود -هم برای سرمایه گذاران و هم برای مدیران شرکت- این است که نشان میدهد شرکت تا چه حد در حال کسب درآمد است و چه آیندهای دارد. be saved
- حاشیه سود، میزان درآمد یک شرکت یا یک فعالیت تجاری را اساساً از طریق تقسیم درآمد بر درآمد، اندازه گیری می کند.
- حاشیه سود به صورت درصد بیان میشود و همچنین نشان میدهد که برای هر واحد پول از فروش، چند درصد سود ایجاد شده است.
- در حالی که انواع مختلفی از حاشیه سود وجود دارد، مهمترین و رایجترین مورد استفاده آن، حاشیه سود خالص است، پس از حذف تمام هزینه های دیگر، از جمله مالیات و موارد مختلف، سود خالص شرکت بدست میآید.
- حاشیه سود برای سرمایه گذاران و خود کسب و کارها به عنوان معیار سلامت مالی، مهارت مدیریت و پتانسیل رشد شرکت مورد بررسی قرار میگیرد.
درک حاشیه سود
کسب و کارها و افراد در سراسر جهان فعالیتهای اقتصادی را با هدف ایجاد سود انجام میدهند. با این حال، اعداد مطلق – مانند X میلیون تومان فروش ناخالص، Y میلیون تومان هزینه کسب و کار، یا درآمد Z میلیون تومانی – نمیتوانند تصویر واضح و واقعی از سودآوری و عملکرد یک کسب و کار را ارائه دهند. بنابراین به معیارهایی متفاوت برای محاسبه سود (یا زیان) یک کسبوکار نیاز داریم که ارزیابی عملکرد یک کسبوکار را در دورههای زمانی مختلف یا مقایسه آن با رقبا را آسانتر کند. به این معیارها حاشیه سود میگویند.
در حالی که کسبوکارهای خصوصی، مانند فروشگاههای محلی، ممکن است حاشیه سود را با فرکانس دلخواه خود محاسبه کنند (مانند هفتگی یا دو هفتهای)، کسبوکارهای بزرگ موظف هستند آن را مطابق با چارچوبهای زمانی گزارشدهی استاندارد (مانند سه ماهه یا سالانه) گزارش کنند. کسب و کارهایی که با پول قرضشده کار کنند، ممکن است ملزم شوند که آن را به عنوان بخشی از رویههای استاندارد به صورت ماهانه به وامدهنده (مانند بانک) گزارش دهند.
نحوه محاسبه حاشیه سود
۱. حاشیه سود ناخالص
حاشیه سود ناخالص را میتوان با فرمول زیر محاسبه کرد:
در این فرمول GPM حاشیه ناخالص، Net Sales فروش خالص و COGS هزینه کالای به فروش رفته را نمایندگی میکنند.
۲. حاشبه سود عملیاتی
برای محاسبه حاشیه سود عملیاتی از فرمول زیر استفاده میشود:
در این فرمول OPM حاشیه سود ناخالص، OI درآمد عملیاتی و R نشانگر درآمد میباشد.
۳. حاشیه سود قبل از مالیات
برای محاسبه حاشیه سود قبل از مالیات، فرمول زیر بکار میرود:
در این رابطه PPM سود حاشیهای قبل از مالیات، EBT سود قبل از مالیات و R بیانگر درآمد است.
۴. حاشیه سود خالص
این نوع از حاشیه سود که مهمترین نوع از انواع سود است را میتوان با فرمول زیر محاسبه نمود:
در رابطه بالا، NPM حاشیه خالص سود، COGS هزینه کالای به فروش رفته، R درآمد، O سایر هزینهها، R نرخ بهره، I سود، T مالیات و OE هزینههای عملیاتی را نشان میدهند.
کلام آخر
در این مقاله به مفهوم حاشیه سود و انواع آن، و همچنین اهمیت این شاخص در ارزیابی عملکرد شرکتها و مقایسه آن با شرکتهای دیگر و نحوه محاسبه آن را مورد بررسی قرار دادیم. حاشیه سود به طور عمده برای تعیین میزان سودآوری و کیفیت مدیریت شرکتها مورد استفاده قرار میگیرد و با کمک آن میتوان آینده شرکت را برنامهریزی و پیشبینی کرد.
منابع