شرکتهای دانشبنیان شرکتهای خصوصی هستند که با هدف افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی فعالیت میکنند. همانطور که ثبت این شرکتها با سایر شرکتها متفاوت است، در صورت حصول شرایط، از مزایای متنوعی مانند معافیت مالیاتی نیز برخوردار میشوند. در این مقاله به مقررات معافیت مالیاتی شرکتهای دانشبنیان خواهیم پرداخت.
شرکت دانشبنیان چیست؟
امروزه شرکتهای دانشبنیان به عنوان شرکتهای پررونق شناخته میشوند. این شرکتها بر اساس دانش و فناوری به فعالیت میپردازند و در بخش فناوری و تولید نرمافزار نیز فعالیت دارند.
شرکتهای دانش بنیان با هدف همافزایی علم، ثروت و توسعه اقتصادی بر پایه دانشگاهها و موسسات پژوهشی تاسیس میشوند و تحت تأیید وزارت علوم و تحقیقات قرار میگیرند. اهداف این شرکتها شامل تحقق اهداف علمی کشور، تجاریسازی نتایج تحقیقات و توسعه، و طراحی و تولید محصولات دانش بنیان با ارزش افزوده فراوان است.
انواع شرکتهای دانشبنیان
شرکتهای دانشبنیان را میتوان به دو دسته تقسیم کرد. در دسته اول، مالکیت شرکت تنها به اعضای هیئتعلمی تعلق دارد و در صورتی که سهام دانشگاه کمتر از ۵۰ درصد باشد، شرکت دانشبنیان به عنوان یک شرکت خصوصی در نظر گرفته میشود. در دسته دوم، دانشگاهها نیز سهام در این شرکتها دارند و در صورتی که سهام دانشگاه ۵۰ درصد یا بیشتر باشد، شرکت دانشبنیان به عنوان یک شرکت دولتی شناخته میشود.
معافیت مالیاتی شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارک علم و فناوری
معافیت مالیاتی یکی از سیاستهای حمایتی دولت از شرکتهای دانشبنیان است، به خصوص برای شرکتهایی که در پارکهای علم و فناوری فعالیت میکنند. براساس قانون، شرکتها و واحدهایی که در محدوده پارکها فعالیت تولیدی دارند، میتوانند از معافیت مالیاتی بهرهبرداری کنند. این معافیت به شرط استقرار در پارک علم و فناوری یا مراکز رشد اعطا میشود. برای استفاده از این مزیت، شرکتها باید مدیریت پارک را به اداره مالیات معرفی کنند و نیازی به مراجعه به دبیرخانه کارگروه ندارند.
در صورتی که شرکتها بخشی از تولید خود را خارج از پارک انجام دهند و از معافیت مالیاتی ماده ۹ برخوردار نباشند، باید لیست محصولاتی که خارج از پارک تولید میشوند را به کارگروه مربوطه ارائه کنند و توسط مدیریت پارک به دبیرخانه کارگروه ارسال شود.
اما شرکتهایی که بخشی از فرایند تولید را در داخل پارک و بخشی را خارج از پارک انجام میدهند، میتوانند از معافیت مالیاتی بهرهبرداری کنند. برای این منظور، باید مدیریت پارک را به اداره مالیات معرفی کرده و نیازی به مراجعه به دبیرخانه کارگروه ندارند.
معافیت مالیاتی شرکتهای دانشبنیان خارج از پارک علم و فناوری
قانون معافیت مالیاتی شرکتهای دانشبنیان تنها برای فعالیتهای پژوهشی، فناوری و مهندسی که در مجوز واحدهای فناوری در پارکهای علم و فناوری ثبت شدهاند، اعمال میشود.
بنابراین، در صورتی که واحدهای فناوری از پارک علم و فناوری خارج شوند، از تاریخ انتقال، مزیت معافیت مالیاتی را از دست خواهند داد و مشمولیت این معافیت برای آنها لغو خواهد شد. به عبارت دیگر، فعالیتهای خارج از پارک علم و فناوری و شرکتهای دانشبنیانی که در آنها فعالیت میکنند، معافیت مالیاتی ندارند.
سقف ریالی اعطای معافیت مالیاتی
شرکتهای دانشبنیان، بدون سقف، میتوانند از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. به این معنا که از پرداخت مالیات برای فروش کالاهای دانشبنیان معاف هستند. مبلغ معافیت مالیاتی باید به دو بخش مساوی تقسیم شود؛ ۵۰٪ آن باید برای افزایش سرمایه شرکت استفاده شود و ۵۰٪ باقیمانده باید در تحقیق و توسعه هزینه شود. شرکتها و موسسات دانشبنیان میتوانند حداکثر ۱۵ سال از معافیت مالیاتی استفاده کنند.
برای استفاده از معافیت مالیاتی و بخشودگیها، شرکتها باید وظایف قانونی خود را انجام دهند. این شرکتها باید اظهارنامه، دفاتر قانونی و سایر مدارک حسابداری را به دقت تکمیل کرده و در زمان مقرر به سازمانهای مربوطه ارائه دهند. در اظهارنامه مالیاتی، بخشهایی وجود دارد که به درآمدها و هزینههای معاف از مالیات میپردازد و به این ترتیب سود معاف از مالیات محاسبه میشود.
نحوه تکمیل اظهارنامه مالیاتی شرکتهای دانش بنیان
نکته ای که در رابطه با تکمیل اظهارنامه مالیاتی شرکتهای دانشبنیان وجود دارد، وارد کردن اطلاعات صحیح است. در این قسمت سه نکته که باید هنگام تکمیل اظهارنامه به آن توجه داشته باشید را ذکر کردهایم.
- در قسمت “الف” فرمی که برای پر کردن اظهارنامه مالیاتی دریافت میکنید، متنی وجود دارد که میپرسد “آیا در دوره مالی معافیتها و بخشودگیهای مالیاتی وجود دارد؟” و باید به این سوال با بله پاسخ داد.
- در جدول ۶ نیز باید درآمدها و هزینههای معاف را وارد کنیم و توجه کنیم که این درآمدها و هزینهها صرفاً مربوط به کالاها و خدمات دانشبنیان است.
- در اقسام مختلف اظهارنامه، مواردی معاف و مشمول مالیاتی بیان شده و باید اعداد معاف و مشمول با فروش همخوانی داشته باشند.
مالیات بر ارزشافزوده و مالیات بر حقوق کارکنان
مالیات شرکتهای دانشبنیان براساس قانون مالیات بر ارزشافزوده تعیین میشود. اگر محصولات و خدمات آنها در راستای این قانون باشد، معافیت ارزش افزوده برای آنها اعمال میشود، در غیر اینصورت معافیت خاص دیگری مصوب نشده است.
کارکنان شرکتهای دانشبنیان نیز میتوانند از معافیت حقوق و دستمزد براساس ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم برخوردار شوند. اما برای این منظور، باید موضوع فعالیت، محل کار، تعیین لیست کارکنان در پارک علم و فناوری با ارزیابی توسط رئیس پارک علم و فناوری تایید شود و لیست حقوق و دستمزد به صورت الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی ارسال گردد.
نتیجه گیری
شرکتهای دانشبنیان میتوانند از معافیت مالیاتی بدون سقف استفاده کنند. این معافیت شامل عدم پرداخت مالیات برای فروش کالاهای دانشبنیان آنها میشود. شرکتها برای استفاده از معافیت مالیاتی باید وظایف قانونی خود را انجام داده و اظهارنامه مالیاتی و سایر اسناد حسابداری را به دقت تکمیل و به موقع ارائه دهند.
منابع: