مالیات
جرائم مالیاتی چیست؟ آشنایی با قانون جرائم مالیاتی برای کسب و کارها
از نظر جامعه شناسان و جرم شناسان جرم عبارت است از هر فعلی که مخالف افکار و وجدان عمومی باشد. در واقع مفهوم اجتماعی جرم بسیار گسترده تر از مفهوم حقوقی ان است و به هرگونه انحراف از ارزشها و هنجارهای اجتماعی اطلاق می‌گردد. فرار مالیاتی همیشه و در همه جا موضوع جذابی برای مؤدیان است از این رو عموم کشورها با توجه به سیستمهای اطلاعاتی پیشرفته و تدوین قوانین و مقررات باز دارنده سعی در کاهش آن کرده‌ا‌‌ند. در ایران بر اساس اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم از ابتدای سال ۹۵ این قانون لازم الاجرا شد و مرتکبان جرائم مالیاتی به مجازاتهای درجه ۶ مندرج در قانون مجازات اسلامی محکوم میشوند. این مجازات ها بر اساس ۷ مصداق برای جرم مالیاتی در نظر گرفته میشود.
مواردی که جز جرائم مالیاتی محسوب میشوند.
موارد زیر جرم مالیاتی محسوب میشود و مرتکب یا مرتکبان آن به مجازاتهای درجه شش محکوم میگردند.
- تنظیم ،دفاتر اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن
- اختفای فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن
- ممانعت از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث
- عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیاتهای مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده
- تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران یا معاملات و قراردادهای مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع
- خودداری از انجام تکالیف قانونی در خصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه ای در سه سال متوالی
- استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به منظور فرار مالیاتی
جرائم مالیاتی انواع مختلفی دارد و برای هر کدام درصدهای متفاوتی از جریمه در نظر گرفته شده است. با این حال، مهم‌ترین آنها در ادامه ذکر شده است.
جریمه مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده به شکل دوره‌ای و هر ۳ ماه یکبار باید پرداخت شود که مودی تا ۱۵ روز پس از هر دوره این فرصت را دارد که مبلغ مالیات را پرداخت کند و در صورت عدم پرداخت و عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی به او جریمه تعلق می‌گیرد.
طبق ماده 22 قانون ارزش افزوده «مودیان مالیاتی در صورت انجام ندادن تکالیف مقرر در این قانون و یا در صورت تخلف از مقررات این قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تاخیر، مشمول جریمه خواهند بود.
جریمه مالیات عملکرد
ماده ۱۹۰ قانون مالیاتهای مستقیم میزان جریمه مالیات بر عملکرد را بیان می کند. بر اساس آن، چنانچه شخص مالیات بر عملکرد هر ساله خود را در مهلت تعیین شده پرداخت نکند مشمول پرداخت جریمه‌ای معادل ۲.۵ درصد به ازای هرماه تاخیر میشود.
جرائم مالیاتی مربوط به اظهارنامه مالیاتی
یکی از جرائم مالیاتی غیرقابل بخشش، عدم ارسال اظهارنامه در موعد مقرر قانونی است. بر همین اساس ماده ۱۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم بیان می‌کند:
«در کلیه مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است چنانچه نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکند، مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل سی درصد (۳۰٪) مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده درصد (۱۰٪) مالیات متعلق برای سایر مودیان می‌باشد.»
بنابراین، عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی مشمول جریمه ۳۰ درصدی اشخاص حقوقی و جریمه ۱۰ درصدی اشخاص حقیقی میشود.
جریمه درآمد و هزینه‌های غیر واقعی
یکی دیگر از انواع جرائم مالیاتی، مربوط به ماده ۱۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم است. بر اساس آن درآمدهای کتمان‌شده در اظهارنامه‌های تسلیمی یا برآورد هزینه‌های غیرواقعی مشمول جریمه غیرقابل بخششی معادل سی درصد (۳۰٪) مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده درصد (۱۰٪) مالیات متعلق برای سایر مودیان می‌باشد.
جریمه عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان
صورت‌های مالی نیز از آن دسته مواردی است که اگر مودیان در موعد مقرر به ارائه آن اقدام نکنند مشمول پرداخت جرایم مالیاتی میشوند.
بر اساس ماده ۱۹۳ قانون مالیاتهای مستقیم «نسبت به مودیانی که به موجب این قانون و مقررات مربوط به آن مکلف به نگهداری دفاتر قانونی هستند در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰٪) مالیات برای هریک از موارد مذکور خواهند بود.»
جریمه عدم ارسال لیست حقوق و قرارداد پیمانکاری
شخصی که موظف به ارسال لیست حقوق دستمزد کارکنان و همچنین قرارداد پیمانکاران است در صورتی که از انجام این کار در موعد مقرر خودداری کند مشمول جرایم مالیاتی میشود.
بر اساس ماده ۱۹۷ قانون مالیاتهای مستقیم «نسبت به اشخاصی که به شرح مقررات این قانون مکلف به تسلیم صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مودی می‌باشند، در صورتی که از تسلیم آنها در موعد مقرر خودداری و یا بر خلاف واقع تسلیم نمایند، جریمه متعلق در مورد حقوق عبارت خواهد بود از دو درصد (۲٪) حقوق پرداختی و در خصوص پیمانکاری یک درصد (۱٪) کل مبلغ قرارداد و در هر حال با مودی متضامنا مسئول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود.»
جریمه مالیاتهای تکلیفی
یکی دیگر از انواع جرائم مالیاتی، جریمه عدم پرداخت مالیات تکلیفی است. در واقع عدم تعهد نسبت به مالیاتهای تکلیفی نیز مشمول جریمه به نرخ ۱۰ درصد و به ازای هر ماه تاخیر ۲.۵ درصد است.
بر اساس ماده ۱۹۹ قانون مالیاتهای مستقیم «هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مودیان دیگر است در صورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسئوولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمه‌ای معادل ده درصد (۱۰٪) مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و دو و نیم درصد (۲.۵٪) مالیات به ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر از سررسید پرداخت، خواهد بود.
چنانچه مالیات توسط دریافت‌کننده وجوه پرداخت شود، در این صورت جریمه دو و نیم درصد (۲.۵٪) موضوع این ماده تا تاریخ پرداخت مالیات توسط مودی مزبور از مکلفین به کسر و ایصال مالیات، مطالبه و وصول خواهد شد.»
جرائم مالیاتی سردفتران و دفاتر اسناد رسمی
اگر دفاتر اسناد رسمی در برابر وظایف مالیاتی مرتکب تخلف شوند، سازمان امور مالیاتی بر اساس قانون آنها را مشمول پرداخت جرایم مالیاتی می‌کند.طبق ماده ۲۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم «در هر مورد که به موجب مقررات این قانون تکلیف یا وظیفه‌ای برای دفاتر اسناد رسمی مقرر گردیده است در صورت تخلف علاوه بر مسئولیت تضامنی سردفتر با مودی در پرداخت مالیات یا مالیاتهای متعلق مربوط، مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰٪) آن نیز خواهد بود و در مورد تکرار به «مجازات حبس تعزیری درجه شش» نیز با رعایت مقررات مربوط محکوم خواهد شد.»
منابع:
کتاب آیین دادرسی مالیاتی، نوشته غلامحسین محمدی
فرم مشاوره رایگان
مقالات
ویديوهای رایگان
محصولات
راهنمای سایت
استعلام گواهینامه
تماس با ما
درباره ما
