حقوق و دستمزد
اضافه کاری و تعطیل کاری در سال 1402 چگونه محاسبه می‌شود؟
محاسبه اضافه کاری و تعطیل کاری به عنوان یکی از مباحث حسابداری حقوق و دستمزد بسیار حائز اهمیت است. این مسئله چالش‌هایی برای حسابداران، کارفرمایان و حتی کارگران ایجاد می‌کند. اضافه کاری، برای کارگران یکی از فواید قانونی به شمار می‌رود که تعداد ساعات آن توسط توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می‌شود. اکثر کارگران در طول مدت کار خود برای ساعاتی بیشتر از ساعت کاری رسمی را به کار مشغول بودند و به همین دلیل نحوه محاسبه اضافه کاری و قوانین مربوطه برای حسابداران و کارگران اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، می‌خواهیم به روش محاسبه اضافه کاری در سال ۱۴۰۲ کارگران بپردازیم.
تعریف اضافه کاری:
با توجه به قوانین اداره کار، برای کارگران طول یک روز ۷.۳۳ ساعت، به عنوان ساعت کاری در نظر گرفته شده است. ساعت کاری آن‌ها در طول یک هفته هم باید به ۴۴ ساعت برسد. بنابراین، هر ساعتی که بیشتر از این مقدار باشد، به عنوان اضافه کاری در نظر گرفته می‌شود. اضافه کاری یکی از مواردی است که کارگران و کارمندان در حوزه شغلی خود با آن مواجه می‌شوند و گاهاً در محاسبه اضافه کاری با کارفرمایان خود مشکل دارند.
البته باید توجه داشت که برخی شغل‌ها به دلیل سختی و آسیب‌پذیری آن‌ها، ساعات کاری کمتری دارند. در نتیجه، ساعات کاری به شرح زیر در قانون کار تعریف شده است:
- مشاغل معمولی: ۷.۳۳ ساعت در روز و ۴۴ ساعت در هفته
- مشاغل سخت: ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته
با توجه به ماده ۹۵ قانون کار، اضافه کاری برای افرادی که سن آن‌ها کمتر از ۱۸ سال است، غیرقانونی تلقی می‌شود و قانون جدی با افراد متخلف برخورد خواهد کرد.
همچنین، ماده ۶۱ قانون کار برای کارگرانی که ساعت کاری آن‌ها بین ۲۲ تا ۶ صبح است، اضافه کاری سخت و طاقت‌فرسا تلقی می‌شود و آن‌ها مجاز به انجام اضافه کاری نمی‌باشند.
نحوه محاسبه ی اضافه کاری و تعطیل کاری در سال 1402
در ادامه نحوه محاسبه اضافه کاری براساس قانون کار در سال ۱۴۰۲ را با یک داستان توضیح می‌دهیم:
برنامه نویسی تصمیم گرفت تا در سال ۱۴۰۲ به یک شرکت فناوری معتبر بپیوندد. آرش در هر روز ۷.۳۳ ساعت کار می‌کرد و حقوق ماهیانه دریافت می‌کرد. اما برخی روزها به خاطر پروژه‌های بزرگ و فوری، تصمیم گرفت به مدتی اضافه کاری بپردازد.
حالا برای محاسبه میزان پاداش اضافه کاری آرش، باید از فرمول مناسب استفاده کنیم. بر اساس قانون کار، نرخ اضافه کاری در هر ساعت ۴۰% بیشتر از ساعات کار عادی است. به بیان ساده‌تر، محاسبه اضافه کاری در سال ۱۴۰۲ به صورت زیر است:
فرمول محاسبه دستمزد یک ساعت اضافه کاری:
دستمزد یک ساعت اضافه کاری = ۱.۴ × دستمزد یک ساعت کار عادی
حالا این فرمول را در قالب اعداد استفاده می‌کنیم تا محاسبه‌ی واقعی را ببینیم:
- فرمول محاسبه اضافه کاری به ازای هر ساعت کار در سال ۱۴۰۲ بدون سابقه کاری (ریال):
۳۳۷,۹۵۴ = ۱.۴ × (۷.۳۳ ÷ ۱,۷۶۹,۴۲۸) - فرمول محاسبه اضافه کاری به ازای هر ساعت کار در سال ۱۴۰۲ با یک سال سابقه کاری (ریال):
۳۵۱,۳۲۳ = ۱.۴ × (۷.۳۳ ÷ (۷۰,۰۰۰ + ۱,۷۶۹,۴۲۸))
در نهایت، آرش می‌توانست با محاسبه درست اضافه کاری خود، از پاداش مناسبی برای زحماتش در پروژه‌های فناوری برخوردار شود.
نکته مهم
طبق قوانین کار، مزایای رفاهی و انگیزه‌ای مانند هزینه مسکن، خواربار و کمک به خانواده، پورسانت افزایش تولید و سود سالانه، به عنوان بخشی از حقوق ثابت در نظر گرفته نمی‌شود. همچنین، مبنای محاسبه اضافه کاری “دستمزد” است، مزایا وامتیازهای رفاهی و انگیزه‌ای در تعیین اضافه کاری تاثیری ندارند.
فرمول محاسبه اضافه کاری: با توجه به نکات فوق، برای محاسبه دستمزد اضافه کاری روزانه و ماهانه از فرمول زیر استفاده می‌شود:
- دستمزد روزانه اضافه کاری = تعداد ساعات اضافه کاری در روز * 140% * (7.33 ÷ دستمزد روزانه + مزایای به تبع شغل)
- دستمزد ماهانه اضافه کاری = تعداد ساعات اضافه کاری در ماه * 140% * (7.33 ÷ دستمزد روزانه + مزایای به تبع شغل)
تعطیل کاری چیست؟
تعطیل کاری به معنای این است که اگر یک روز عادی هفته با تعطیلی رسمی همزمان شد، کارگر با توافق کارفرما در آن روز اشتغال داشته باشد. در این صورت باید حق الزحمه بیشتری دریافت کند.
توجه کنید که بر اساس قوانین کار، تعطیل یک روز معین در هفته برای کارگران اجباری است.
بنابراین، بر اساس ماده 59 قانون کار، دستمزد هر ساعت کار در روز تعطیل 40% بیشتر از دستمزد هر ساعت کار عادی محاسبه می‌شود.
در سال 1402، فرمول محاسبه تعطیل کاری برای هر ساعت کار می‌تواند به صورت زیر باشد:
فرمول محاسبه تعطیل کاری 1402 = دستمزد هر ساعت کار عادی × 1.4
نحوه محاسبه تعطیل کاری بر اساس قانون کار به این صورت است که اگر یک روز تعطیلی رسمی در هفته وجود داشته باشد، اشتغال به کار در آن روز تعطیل کاری محسوب می‌شود. نرخ تعطیل کاری همانند نرخ اضافه کاری می‌باشد و 40% نسبت به دستمزدی که به ازای هر ساعت کار عادی درنظر گرفته شده بیشتر است.
جمع بندی
اضافه کاری به معنای انجام کار بیشتر از ساعت کاری تعیین شده است. در بسیاری از کشورها، ساعات کاری معمولی در یک روز و هفته تعیین شده‌اند. اما در صورتی که یک کارمند بیش از این بازه زمانی، به انجام کارهای مقرر شده شرکت خود بپردازد، به عنوان اضافه کاری شناخته می‌شود. اضافه کاری می‌تواند به صورت اختیاری و با توافق کارمند و کارفرما انجام شود یا در برخی موارد ممکن است اجباری باشد. محاسبه اضافه کاری و تعطیل کاری در سال 1402 بر اساس مقررات قانون کار و با استفاده از فرمول‌هایی که بالاتر ذکر شد انجام می‌شود.
منابع:
فرم مشاوره رایگان
مقالات
ویديوهای رایگان
محصولات
راهنمای سایت
استعلام گواهینامه
تماس با ما
درباره ما
